Istotne wymagania bezpieczeństwa pożarowego w budynkach

Właściciele, zarządcy lub użytkownicy obiektów są zobowiązani do zapewnienia bezpieczeństwa pożarowego budynków i jego terenów. Stworzono przepisy i zalecenia, które bezwzględnie muszą być spełniane, aby skutecznie zadbać o ochronę przeciwpożarową i uniknąć kar za zaniedbanie. O czym musisz wiedzieć, jeśli chodzi o prawo pożarowe w budynkach?

Najważniejsze zobowiązania bezpieczeństwa pożarowego

Jako właściciel budynków musisz zadbać o jego bezpieczeństwo pożarowe. Do twoich podstawowych obowiązków należy: przeprowadzenie oceny stanu zagrożenia pożarowego obiektu, stworzenie planu ewakuacji budynku, przechowywanie dokumentacji ochrony przeciwpożarowej i regularne kontrole bezpieczeństwa. Jeśli jesteś pracodawcą, musisz również organizować cykliczne szkolenia dla swoich pracowników z przepisów BHP (z naciskiem na bezpieczeństwo pożarowe).

Zarządcy budynków muszą także dokonać montażu: urządzeń gaśniczych, urządzeń systemu sygnalizacji pożarowej, hydrantów, urządzeń oddymiających, drzwi i bram przeciwpożarowych. Przepisy prawa budowlanego wymagają również regularnych przeglądów i konserwacji tych urządzeń lub środków gaśniczych.

Jeśli dany obiekt został przeznaczony dla ponad 50 osób (stałych użytkowników), to wtedy właściciel musi przeprowadzić minimum raz na 2 lata próbną ewakuację budynku.

Ochrona przeciwpożarowa budynków

Każdy budynek musi spełniać określone, podstawowe wymagania. Przede wszystkim każdy obiekt musi posiadać odpowiedni system wykrywania i ostrzegania pożarowego (nie jest istotne, jaki dokładnie jest to system, ważne, aby był zamontowany, w szczególności na kondygnacjach, które są szczególnie narażone na ryzyko pożaru).

Budynek uznaje się za zagrażający życiu ludzi, jeśli nie są w nim spełnione warunki umożliwiające ewakuację. Podczas prac projektowych należy uwzględnić wymagane prawnie: szerokość i długość przejścia, dojścia lub wyjścia ewakuacyjnego; odpowiedni materiał okładzin podłogowych (które nie są łatwo palne); instalacje oświetlenia awaryjnego.

Każdy właściciel musi zapewnić drogi ewakuacyjne i drogi pożarowe do budynku. Jeśli występuje tylko jedna droga ewakuacyjna zazwyczaj nie powinna być większa niż 18 metrów; w sytuacji gdy jest ich więcej, odległość przejścia nie powinna być większa niż 45 metrów.  

Wymogi bezpieczeństwa pożarowego

Zasady bezpieczeństwa pożarowego bezwzględnie zabraniają działań, które mogą: spowodować pożar (albo go rozprzestrzeniać), utrudniać ewakuację lub prowadzenie działań ratowniczych. Z tych względów nie wolno: używać otwartego ognia w strefie zagrożenia wybuchem; użytkować urządzeń niesprawnych technicznie (albo wykorzystywać ich niezgodnie z przeznaczeniem bądź zaleceniami producenta); zastawiać dróg ewakuacyjnych lub pożarowych; składować materiały palne w miejscach do tego nie przeznaczonych (np. na strychach lub w pomieszczeniach technicznych).

Ponadto zabronione jest zamykanie drzwi ewakuacyjnych w sposób uniemożliwiający ich natychmiastowe użycie w przypadku pożaru lub innego zagrożenia. Błędem jest również blokowanie drzwi i bram przeciwpożarowych w sposób uniemożliwiający ich samoczynne zamknięcie w przypadku powstania pożaru.

Bezwzględnie trzeba umożliwić dostęp do: gaśnic i urządzeń przeciwpożarowych; źródeł wody do celów przeciwpożarowych; urządzeń uruchamiających instalacje gaśnicze; wyjść ewakuacyjnych lub okien dla ekip ratowniczych; wyłączników i tablic rozdzielczych prądu elektrycznego.

Pamiętaj, że na każdego właściciela są nałożone konkretne wymogi prawne. Zarządcy budynków muszą spełnić określone działania, czyli m.in.: umieścić w miejscach widocznych wykazy telefonów alarmowych oraz instrukcji postępowania na wypadek pożaru; utrzymać urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice w stanie pełnej sprawności technicznej i funkcjonalnej; wyposażyć obiekt w przeciwpożarowe wyłączniki prądu; oznakować drogi i wyjścia ewakuacyjne oraz miejsca położenia gaśnic i punków poboru wody.

Najważniejsze jest regularne sprawdzanie stanu technicznego urządzeń i środków gaśniczych, aby zapobiegać wystąpieniom pożarów albo aby móc je skuteczne ugasić jeszcze w fazie początkowej. Dlatego należy dokonywać przeglądu: elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i inne czynniki szkodzące, instalacji gazowych i przewodów kominowych.

Kontrola i ocena przydatności do użytkowania obiektu powinna odbywać się co 5 lat. Wtedy też należy przy okazji sprawdzać instalacje elektryczne i piorunochronne. Gaśnice są podstawowym wyposażeniem pomieszczeń dla bezpieczeństwa pożarowego – pamiętaj więc, że ich przegląd powinien odbywać się raz w roku, a pełna konserwacja sumiennie co 5 lat.

Zadbanie o wymogi prawa budowlanego bezpośrednio przekłada się na zwiększenie bezpieczeństwa pożarowego w budynkach. Określono zarówno środki prewencyjne, jak i systemy reagowania na zagrożenie. Istotne są regularne przeglądy instalacji przeciwpożarowych, szkolenia użytkowników budynków oraz zgodność z obowiązującymi przepisami. Jeśli jesteś właścicielem budynku, dokonaj oceny bezpieczeństwa własnego obiektu!

Źródła:

Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego, www.gov.pl, [dostęp: 29.01.2025].

Podstawowe wymogi bezpieczeństwa pożarowego w obiektach, www.gov.pl, [dostęp: 29.01.2025].

Rozporządzenie regulacyjne reformy w sprawie bezpieczeństwa pożarowego z roku 2005, www.suffolk.gov.pl, [dostęp: 29.01.2025].

Wymagania ochrony przeciwpożarowej dla obiektów, www.gov.pl, [dostęp: 29.01.2025].