Porażenie prądem – pierwsza pomoc

Porażenie prądem elektrycznym to groźne zdarzenie, które może prowadzić do poważnych obrażeń, a nawet śmierci. W zależności od natężenia i czasu działania prądu, skutki mogą obejmować lekkie oparzenia, skurcze mięśni, utratę przytomności, a także zatrzymanie akcji serca. Znajomość zasad pierwszej pomocy w takich sytuacjach jest kluczowa dla zwiększenia szans na przeżycie poszkodowanego.

Objawy porażenia prądem

• Poparzenia skóry w miejscu wejścia i wyjścia prądu
• Skurcze i drżenie mięśni
• Trudności w oddychaniu
• Utrata przytomności
• Zaburzenia rytmu serca, możliwe zatrzymanie krążenia
• Drgawki

Pierwsza pomoc przy porażeniu prądem

1. Zapewnienie bezpieczeństwa

Przed podjęciem jakichkolwiek działań należy zadbać o własne bezpieczeństwo. Jeśli poszkodowany nadal znajduje się pod wpływem prądu, dotknięcie go gołymi rękami może doprowadzić do porażenia również ratującego.

• Wyłącz źródło prądu – jeśli to możliwe, odłącz urządzenie od gniazdka lub wyłącz główne zasilanie.
• Nie dotykaj poszkodowanego gołymi rękami, jeśli nadal styka się z prądem.
• Użyj przedmiotu izolacyjnego (np. suchej drewnianej deski, plastikowej rurki) do odsunięcia przewodu lub poszkodowanego od źródła prądu.
• Nie używaj metalowych przedmiotów, ponieważ przewodzą prąd.

2. Ocena stanu poszkodowanego

Gdy zagrożenie zostanie wyeliminowane, sprawdź stan osoby poszkodowanej:

• Czy jest przytomna?
• Czy oddycha?
• Czy ma wyczuwalny puls?

3. Wezwanie pomocy

Jeśli poszkodowany stracił przytomność, ma trudności z oddychaniem lub nie ma oznak życia, natychmiast wezwij pogotowie ratunkowe (112). Podaj dyspozytorowi jak najwięcej informacji na temat zdarzenia.

4. Resuscytacja krążeniowo-oddechowa (RKO)

Jeśli poszkodowany nie oddycha i nie ma tętna:

• Rozpocznij uciski klatki piersiowej w tempie 100–120 uciśnięć na minutę (na głębokość około 5 cm u dorosłego).
• Wykonaj sztuczne oddychanie, jeśli jesteś przeszkolony.
• Kontynuuj RKO do czasu przybycia ratowników lub odzyskania oznak życia przez poszkodowanego.

5. Opatrywanie oparzeń i obrażeń

• W przypadku oparzeń chłodź skórę letnią wodą przez co najmniej 10–15 minut.
• Nie stosuj lodu ani tłustych maści na poparzone miejsca.
• Jeśli skóra jest uszkodzona, przykryj ranę jałowym opatrunkiem.

6. Monitorowanie stanu poszkodowanego

• Jeśli osoba jest przytomna, ale osłabiona, zachęcaj ją do pozostania w pozycji leżącej do momentu przybycia służb ratunkowych.
• Obserwuj oddech, tętno i poziom świadomości.

Kiedy konieczna jest wizyta u lekarza?

Nawet jeśli porażenie wydaje się łagodne, warto skonsultować się z lekarzem, zwłaszcza gdy występują:

• Oparzenia skóry
• Zaburzenia rytmu serca
• Bóle mięśniowe
• Utrata przytomności, choćby krótkotrwała
• Trudności w oddychaniu

Porażenie prądem może mieć poważne konsekwencje zdrowotne, dlatego szybka reakcja i odpowiednie działania ratownicze są kluczowe. Przede wszystkim należy zadbać o własne bezpieczeństwo, odciąć źródło prądu, ocenić stan poszkodowanego i w razie potrzeby wezwać pomoc oraz rozpocząć RKO. Nawet pozornie lekkie porażenie wymaga konsultacji lekarskiej, aby wykluczyć poważniejsze powikłania.

Źródła:

1. Puls Medycyny – Porażenie prądem: procedury postępowania – poradnik dotyczący reagowania na porażenie prądem, zawierający szczegóły o wypadkach, objawach oraz metodach ratunkowych – www.pulsmedycyny.pl
2. Medonet – Porażenie prądem elektrycznym: jak udzielić pierwszej pomocy – artykuł omawiający objawy porażenia prądem oraz zasady pierwszej pomocy, w tym resuscytację oraz szczegóły związane z elektrowstrząsami – www.medonet.pl