R60 w odporności ogniowej – co to znaczy? Definicja, oznaczenia, przykłady

Bezpieczeństwo pożarowe jest jednym z kluczowych filarów nowoczesnego budownictwa, wpływającym na ochronę życia i mienia. W ocenie odporności ogniowej elementów konstrukcyjnych stosuje się różne klasyfikacje, które określają jak długo dany element utrzymuje swoje właściwości w warunkach pożaru. Oznaczenie R60 wskazuje, że element budowlany zachowuje swoją nośność ogniową przez określony czas, co stanowi znacznie wyższy poziom ochrony niż inne klasy, które mają krótszy okres działania. Tak wysoki czas ochrony jest kluczowy w obiektach o zwiększonym ryzyku pożarowym, gdzie dłuższy okres utrzymania stabilności konstrukcji umożliwia sprawniejszą ewakuację i skuteczniejsze działania ratownicze. W tym artykule przedstawimy, czym dokładnie jest klasa R60 oraz gdzie najczęściej znajduje ona zastosowanie we współczesnym budownictwie.

Czym jest klasa R60 w klasyfikacji ogniowej?

Klasa R60 w odporności ogniowej określa, że dany element budowlany utrzymuje swoją nośność – czyli zdolność do przenoszenia obciążeń mechanicznych – przez co najmniej 60 minut od chwili pojawienia się ognia. Oznaczenie to wynika z rygorystycznych testów, przeprowadzanych zgodnie z normą PN-EN 13501-2, która symuluje ekstremalne warunki pożarowe, aby ocenić stabilność konstrukcji. W praktyce, materiały zaklasyfikowane jako R60 nie tracą swojej wytrzymałości mechanicznej w trakcie działania ognia przez godzinę, co jest niezbędne dla zachowania integralności budynku. Taki poziom ochrony jest szczególnie ważny w obiektach o wysokiej ekspozycji na ryzyko pożarowe, gdzie dłuższy czas utrzymania nośności konstrukcyjnej ma kluczowe znaczenie. Klasa R60 stanowi istotny punkt odniesienia dla oceny jakości zabezpieczeń przeciwpożarowych, pozwalając projektantom na świadomy dobór materiałów i technologii.

Klasa R60 jest ściśle związana z normą PN-EN 13501-2, która definiuje klasyfikację odporności ogniowej wyrobów budowlanych – w tym oznaczenia dotyczące nośności ogniowej. Norma ta określa, że klasa R60 w danym elemencie konstrukcyjnym utrzymuje swoją stabilność i zdolność do przenoszenia obciążeń mechanicznych przez co najmniej godzinę w warunkach pożaru. Dodatkowo – klasyfikacja odporności ogniowej, do której należy R60, jest często weryfikowana za pomocą normy PN-EN 1365-2, która dotyczy badań odporności ogniowej elementów nośnych. Dzięki tym dwóm systemom oceny, możliwe jest precyzyjne określenie minimalnych wymagań dotyczących ochrony przeciwpożarowej dla różnych elementów konstrukcyjnych. Oznaczenie R60 jest częścią szerszej klasyfikacji odporności ogniowej, która obejmuje także inne parametry – dodatkowo: szczelność i izolacyjność – ale w przypadku tej klasy chodzi tylko o utrzymanie nośności.

Zastosowanie klasy R60 w budownictwie

Elementy budowlane o klasie R60 znajdują zastosowanie w obiektach, gdzie wymagany jest dłuższy czas ochrony przed utratą nośności konstrukcyjnej. Takie rozwiązania są szczególnie istotne w budynkach wielokondygnacyjnych, gdzie integralność głównych elementów konstrukcyjnych ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa całej budowli. W obiektach o wysokim ryzyku pożarowym – takich jak biurowce, centra handlowe lub zakłady przemysłowe – zastosowanie systemów o klasie R60 pozwala na zabezpieczenie konstrukcji przed gwałtownym osłabieniem pod wpływem ognia. Dodatkowo, rozwiązania R60 mogą być stosowane w systemach wentylacyjnych i instalacjach, gdzie kluczowe jest utrzymanie stabilności elementów konstrukcyjnych w krytycznych momentach. Elementy te są również wykorzystywane w przekryciach dachowych i stropach, gdzie utrzymanie nośności przez co najmniej 60 minut umożliwia opóźnienie rozwoju pożaru i skuteczną interwencję służb ratowniczych.

Przykłady zastosowania elementów budowlanych o klasie R60 to:

• ściany nośne w budynkach wielokondygnacyjnych, które utrzymują stabilność konstrukcji przez co najmniej 60 minut,
• stropy i przekrycia dachowe, gdzie zapewniona jest ochrona międzykondygnacyjna w warunkach pożaru,
• drzwi przeciwpożarowe, które dzięki R60 gwarantują, że przegroda pozostanie funkcjonalna na tyle długo, by umożliwić skuteczną ewakuację,
• elementy instalacji (np. systemy wentylacyjne), które muszą zachować integralność konstrukcyjną w trudnych warunkach pożarowych,
• przegrody oddzielające strefy pożarowe, stosowane w obiektach o wysokim ryzyku, gdzie ochrona musi być utrzymana przez dłuższy czas.

Podsumowując – klasa R60 w odporności ogniowej gwarantuje, że element budowlany utrzymuje swoją nośność przez co najmniej 60 minut w warunkach pożaru, co stanowi istotny poziom zabezpieczenia w budynkach o wyższym ryzyku pożarowym. Tak wysoki czas ochrony pozwala na opóźnienie rozprzestrzeniania się ognia, co daje więcej czasu na ewakuację oraz umożliwia skuteczniejszą interwencję służb ratowniczych. Wdrożenie rozwiązań o klasie R60 zwiększa integralność konstrukcji i minimalizuje potencjalne straty materialne, co jest kluczowe dla ochrony użytkowników budynków. Wybór materiałów zgodnych z normą PN-EN 13501-2 pozwala na dokładną ocenę właściwości ogniowych elementów budowlanych zapewniając, że spełniają one standardy bezpieczeństwa. RE60 stanowi nie tylko wyższy poziom ochrony, ale również fundament dla zaawansowanych systemów przeciwpożarowych, które stosuje się we współczesnym budownictwie.

Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny. Należy podkreślić, że trzeba kierować się przede wszystkim aktualnymi i obowiązującymi przepisami oraz konsultować się z ekspertami w dziedzinie ochrony przeciwpożarowej. Tylko wtedy wybór odpowiednich elementów budowlanych o określonej klasie odporności ogniowej zagwarantuje pełne bezpieczeństwo.

Źródła:
1. PN-EN 13501-2: 2016-07, Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków. Część 2: Klasyfikacja na podstawie badań odporności ogniowej, z wyłączeniem instalacji wentylacyjnych.
2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU Nr 75 poz. 690) z późniejszymi zmianami (DzU z 2015 r. poz. 1422 i z 2017 r. poz. 2285).