Jak tamować krwotok? – pierwsza pomoc

Krwotok to poważna sytuacja, która wymaga natychmiastowej reakcji oraz pierwszej pomocy. Szybkie i skuteczne zatamowanie krwawienia może uratować życie poszkodowanego i zapobiec groźnym powikłaniom, takim jak wstrząs krwotoczny. W artykule wyjaśniamy, jak prawidłowo postępować w przypadku różnych rodzajów krwotoków.

Rodzaje krwotoków i ich charakterystyka

• Krwotok tętniczy – krew wypływa jasnoczerwoną, pulsującą strugą, ponieważ jest wypompowywana bezpośrednio z serca. Ten rodzaj krwotoku jest najbardziej niebezpieczny, ponieważ może prowadzić do szybkiej utraty dużej ilości krwi.

• Krwotok żylny – krew ma ciemnoczerwony kolor i wypływa jednostajnym strumieniem. Jest mniej gwałtowny niż krwotok tętniczy, ale również wymaga szybkiego zatamowania.

• Krwotok włośniczkowy – to powierzchowne krwawienie z drobnych naczyń, które najczęściej występuje przy skaleczeniach i otarciach. Zwykle nie stanowi zagrożenia dla życia i łatwo go zatamować.

Jak zatamować krwotok? – krok po kroku

Krok 1: Oceń sytuację i zadbaj o bezpieczeństwo

• Upewnij się, że miejsce zdarzenia jest bezpieczne dla Ciebie i poszkodowanego.
• Jeśli masz rękawiczki jednorazowe, załóż je, aby uniknąć kontaktu z krwią.

Krok 2: Ucisk bezpośredni na ranę

• Przyłóż jałowy opatrunek, gazę lub czystą tkaninę do rany i mocno uciskaj.
• Jeśli krwawienie nie ustępuje, nie zdejmuj opatrunku – dołóż kolejną warstwę i nadal uciskaj.

Krok 3: Uniesienie krwawiącej kończyny

• Jeśli rana znajduje się na kończynie, unieś ją powyżej poziomu serca, aby zmniejszyć napływ krwi i spowolnić krwotok.

Krok 4: Założenie opaski uciskowej (jeśli konieczne)

Opaska uciskowa (tzw. staza) jest stosowana tylko w sytuacjach, gdy inne metody zawiodły lub gdy mamy do czynienia z bardzo silnym krwotokiem, zwłaszcza na kończynach.

• Załóż opaskę powyżej rany, ale nie na stawach.
• Mocno zaciśnij, aż krwawienie ustanie, ale nie całkowicie odcinaj dopływu krwi.
• Zapisz czas założenia opaski i poinformuj o tym ratowników medycznych.

Krok 5: Wezwanie pomocy

Jeśli krwotok jest poważny, natychmiast wezwij pomoc medyczną pod numer 112 lub 999.

Tamowanie krwawienia z nosa

• Pochyl głowę lekko do przodu (nie odchylaj do tyłu!).
• Ściśnij skrzydełka nosa palcami na ok. 10 minut.
• Jeśli krwotok nie ustępuje po 20 minutach, zgłoś się do lekarza.

Kiedy konieczna jest pomoc medyczna?

• Krwawienie nie ustaje mimo stosowania ucisku przez 10 minut.
• Krwotok jest bardzo obfity lub pulsujący (podejrzenie krwotoku tętniczego).
• Poszkodowany ma objawy wstrząsu: bladość, zimny pot, przyspieszony oddech, utrata przytomności.
• Rana jest głęboka, rozległa lub doszło do amputacji kończyny.

Czego nie robić?

1. Nie usuwaj ciał obcych z rany – mogą one tamować krwotok.
2. Nie używaj alkoholu ani wody utlenionej do przemywania głębokich ran – może to pogorszyć stan tkanek.
3. Nie zdejmuj opatrunku, jeśli krwawienie nie ustaje – zamiast tego dołóż kolejną warstwę.

Tamowanie krwotoków to kluczowa umiejętność w pierwszej pomocy. Szybka reakcja i odpowiednie działanie mogą uratować życie!

Źródła:

1. Europejska Rada Resuscytacji (ERC) – Oficjalne wytyczne dotyczące postępowania w przypadku krwotoków i ran.
2. Polska Rada Resuscytacji – Zalecenia dotyczące udzielania pierwszej pomocy w przypadku masywnych krwotoków.
3. Czerwony Krzyż (IFRC) – Międzynarodowe standardy pierwszej pomocy i tamowania krwotoków.
4. Ministerstwo Zdrowia – Materiały edukacyjne i wytyczne dotyczące pierwszej pomocy.
5. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) – Rekomendacje dotyczące pierwszej pomocy w sytuacjach nagłych.
6. Ratownictwo Medyczne – Procedury i Standardy – Poradniki i procedury stosowane przez zespoły ratownictwa medycznego.